Wstańcie, chodźmy!
Treść hasła pochodzi z publikacji „Jestem z Wami: kompendium twórczości i nauczania Karola Wojtyły - Jana Pawła II”, Wydawnictwo M, Kraków 2010 Autor hasła: o. Maciej Zięba OP
Wstańcie, chodźmy! (2004) - książka Jana Pawła II Wstańcie, chodźmy! o posłudze biskupiej ukazała się w 2004 roku, w dniu osiemdziesiątych czwartych urodzin autora. Jest ona kontynuacją książki Dar i Tajemnica, poświęconej kapłaństwu. Jest też także efektem próśb o spisanie swoich biskupich doświadczeń, które dotarły do Ojca Świętego, gdy obchodził czterdziestą piątą rocznicę sakry biskupiej oraz srebrny jubileusz posługi papieskiej. A zarazem – jak sam mówi – jest też jego osobistym komentarzem do adhortacji Pastores gregis o posłudze biskupiej.
Podobnie jak w poprzedniej opowieści najbardziej niezwykłą cechą tej książki jest synteza osobistych wspomnień Karola Wojtyły z uniwersalnymi rozważaniami następcy Świętego Piotra.
Już na początku znajdujemy uroczy opis, gdy Karol Wojtyła, wezwany z Mazur przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, podróżuje do Warszawy najpierw kajakiem, potem ciężarówką z mąką i wreszcie pociągiem, a poinformowany przez kard. Wyszyńskiego, że został mianowany biskupem odpowiada: Jestem za młody, mam dopiero 38 lat, na co ksiądz prymas replikuje: „To jest taka słabość, z której się szybko leczymy”.
Mimo że obie książki mają charakter uniwersalny i czytane są na całym świecie, Papież wymienia z nazwiska dziesiątki przyjaciół i znajomych. Gdy pisze o swej konsekracji biskupiej, pojawia się aż szesnaście nazwisk; a kiedy indziej poznajemy nazwisko pani, która gotowała obiady dla ks. Ignacego Różyckiego i ks. Karola Wojtyły! Nie jest to przypadek. To personalizm stosowany w praktyce – przekonanie, że każda osoba ma nieskończoną godność i każde spotkanie osób jest jedyne w swoim rodzaju. Dlatego Jan Paweł II, pisząc o spotkaniach biskupa z ludźmi, podkreśla, iż jego stałą troską duszpasterską było, aby w każdym przypadku zachować indywidualny charakter tych odniesień. Każdy człowiek jest osobnym rozdziałem.
Warto dodać, że w książce znajduje się wiele odniesień do historii Polski, zwłaszcza najnowszej. Pisząc o Częstochowie, Jan Paweł II przytacza słowa Piusa XII z czasów okupacji: Nie zginęła Polska i nie zginie, bo Polska wierzy, Polska się modli, Polska ma Jasną Górę”, dodając, że „słowa te dzięki Bogu spełniły się.
Tytuł książki wyjaśnia Jan Paweł II na samym końcu, komentując słowa Chrystusa: „Wstańcie, chodźmy!”, skierowane do Apostołów tuż przed uwięzieniem. Mówi więc, że nawet jeśli te słowa oznaczają czas próby, wielki wysiłek i bolesny krzyż, nie musimy się niczego obawiać. Słowa te niosą bowiem w sobie także radość i pokój, które są owocem wiary.
Pierwsza część książki to przystępny, a zarazem głęboki „podręcznik” liturgiki, w którym Papież wyjaśnia gesty liturgiczne, znaczenie krzyżma świętego, pierścienia, racjonału, ewangeliarza, mitry i pastorału (później dowiemy się jeszcze o paliuszu). Pisząc o namaszczeniu tym samym krzyżmem: od Chrztu świętego aż po namaszczenie głowy biskupa, Jan Paweł II komentuje: Stąd właśnie płynie wspólna godność wszystkich chrześcijańskich powołań. Z tego punktu widzenia wszystkie one są sobie równe. Różnice wynikają natomiast z miejsca, które Chrystus daje każdemu powołanemu we wspólnocie Kościoła oraz płynącej stąd odpowiedzialności.
Część druga to opis działalności biskupa: praca w kurii, duszpasterstwo, sprawowanie sakramentów, wizytacje parafii (nie zadawalał mnie raczej jurydyczny kształt, jaki w przeszłości miały wizytacje, chciałem wprowadzić więcej treści duszpasterskiej).
W części trzeciej Ojciec Święty pogłębia refleksję nad obowiązkami naukowymi i duszpasterskimi biskupa. Podkreśla, jak ważne jest, by księża i biskupi mieli osobisty kontakt ze światem nauki i tymi, którzy go tworzą, by rozwijali różnorakie formy duszpasterstwa młodzieży, troszczyli się o katechezę, bo „katecheza to zawsze jest miłość i odpowiedzialność – odpowiedzialność, która rodzi się z miłości do tych, których spotkamy w drodze. Na pytanie: Co czytać?, Jan Paweł II odpowiada: W mojej lekturze i studium zawsze starałem się harmonijnie łączyć sprawy wiary, sprawy myślenia i sprawy serca. To nie są osobne obszary. Każdy ożywia i przenika pozostałe. W tym przenikaniu się wiary, myśli i serca szczególną rolę odgrywa zdumienie nad cudem osoby.
Część czwarta to rozważanie o ojcostwie biskupa, o jego relacjach ze świeckimi, z osobami konsekrowanymi oraz kapłanami. Papież nalega też, by ukazywać młodym ideał kapłaństwa i cytuje swoje zwierzenia ze spotkania z hiszpańską młodzieżą: Zostałem wyświęcony mając 26 lat. Minęło lat 56. Wracając pamięcią do tych lat, mogę was zapewnić, że warto poświęcić się sprawie Chrystusa i przez miłość do Niego poświęcić się służbie człowiekowi.
Kolejna część poświęcona jest kolegialności. Kościół jest wspólnotą zarówno hierarchiczną jak i kolegialną. Papież omawia kolegialność Kościoła na poziomie diecezji, ale często korzysta ze swoich papieskich doświadczeń. Pisze o okresowych wizytach biskupów w Rzymie ad limina apostolorum, od których nieustannie uczy się Kościoła, o Soborze Watykańskim II (na uwagę zasługuje passus o Josephie Ratzingerze zakończony wyznaniem: Bogu dziękuję za obecność i pomoc kardynała Ratzingera – to wypróbowany przyjaciel). Pisze też o synodach, kolegium kardynalskim i o różnych rekolekcjach watykańskich (wyróżniając te, podczas których najwięcej się uśmiał: co też jest potrzebne).
Ostatnia część nosi tytuł: „Bóg i odwaga”. Papież mówi w niej o próbach wiary (przywołuje symbol Westerplatte – jakiś porządek prawd i wartości, które trzeba «utrzymać» i «obronić »”), podaje przykłady życia świętych, zwłaszcza męczenników, by na końcu skoncentrować się na postaciach Chrystusa oraz Abrahama. „Począwszy od Abrahama – pisze Jan Paweł II – wiara każdego z jego synów oznacza ustawiczne przekraczanie tego co drogie, własne, dobrze znane, aby otwierać się na przestrzeń nieznanego, opierając się na wspólnej prawdzie i wspólnej przyszłości nas wszystkich w Bogu. To dlatego Ojciec Święty zaprasza nas na pielgrzymkę wiary słowami Chrystusa: Wstańcie, chodźmy!
Bibliografia
- o. Maciej Zięba OP, Jestem z Wami: kompendium twórczości i nauczania Karola Wojtyły - Jana Pawła II, Wydawnictwo M, Kraków 2010, s. 318-321 ISBN 9788375952520
