Testament Jana Pawła II
Testament Jana Pawła II - spisany odręcznie przez papieża-Polaka dokument, opatrzony oficjalną pieczęcią papieską, przekazujący garść refleksji Jana Pawła II na temat jego ziemskiego życia oraz pozostawiający dyspozycje co do jego ostatniej woli jako Biskupa Rzymu i papieża Kościoła katolickiego. Oryginalnie sporządzony w języku polskim. Testament odpieczętowano w dniach poprzedzających pogrzeb papieża, pomiędzy 3 a 5 kwietnia 2005 roku. Najpierw został on odczytany członkom Kolegium Kardynalskiego przez kardynała kamerlinga Eduardo Martíneza Somalo i dziekana Kolegium Kardynalskiego kard. Josepha Ratzingera, a następnie udostępniony środkom masowego przekazu. W pierwszą niedzielę po pogrzebie Jana Pawła II, 10 kwietnia 2005 roku testament odczytano również z ambon polskich kościołów podczas niedzielnej Eucharystii.
Spis treści
Kształt testamentu
Widniejące na dokumencie daty wskazują, że był on pisany oraz kilkukrotnie modyfikowany w latach 1979 - 2000. Znaczna część dopisków została dokonana podczas rekolekcji wielkopostnych, zazwyczaj odprawianych przez papieża w marcu. Rozpoczynający się od doksologii (prostego wezwania do Trójcy Świętej) testament zawiera w pierwszej części krótką refleksję Jana Pawła II dotyczącą zbliżającej się chwili odejścia z tego świata. Papież wskazał również, że sporządzając zapis swojej ostatniej woli inspirował się testamentem jednego ze swoich poprzedników, Pawła VI.
Jan Paweł II zaznaczył również we wstępie testamentu prośbę o zniszczenie pozostawionych po sobie notatek osobistych. Zadeklarował, iż nie pozostawia po sobie majątku, a rzeczy osobiste zalecił rozdysponować swoim współpracownikom wedle uznania. W 1992 roku dodał adnotację, że życzy sobie pochowania w ziemi, bez sarkofagu, a wybór miejsce pochówku pozostawił decyzji "Kolegium Kardynalskiego i Rodaków. Do tych słów papież jeszcze dwukrotnie nawiązywał w dalszych dopiskach w latach 1982 i 1985, gdy uściślił, że słowo "rodacy" odnosi się do Metropolity Krakowskiego oraz Konferencji Episkopatu Polski. W dopisku z 1985 roku podkreślił następnie, że wzmianka o decyzji rodaków w kwestii przyszłego pochówku nie oznacza jednakże absolutnej konieczności konsultowania się Kolegium Kardynalskiego z Kościołem polskim w tej sprawie[2].
Dopisek z 1980 roku
Na przełomie lutego i marca 1980 roku papież-Polak zawarł w dokumencie wzmiankę o trudnej sytuacji Kościoła katolickiego prześladowanego w wielu krajach świata, jak również napiętej sytuacji międzynarodowej i eskalacji przemocy politycznej we Włoszech, która w tym kraju miała miejsce na przełomie lat 70. i 80.:
Refleksje z Roku Jubileuszowego 2000
Najobszerniejsze dopiski w testamencie zostały poczynione przez Jana Pawła II na 5 lat przed jego śmiercią, podczas rekolekcji wielkopostnych w roku III Millennium. Nawiązał w nich do postaci kard. Stefana Wyszyńskiego, który po elekcji Karola Wojtyły na konklawe w październiku 1978 roku zapowiedział, że nowy papież przeprowadzi Kościół w III tysiąclecie i obchodów Roku Jubileuszowego rozpoczętych w Wigilię Bożego Narodzenia 1999 roku symbolicznym otwarciem przez papieża Bramy Wielkiego Jubileuszu w Bazylice św. Piotra. Spoglądając na swoje dotychczasowe życie wyraził również wdzięczność Bogu za zmiany społeczno-polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej i zniwelowanie ryzyka globalnego konfliktu nuklearnego, którego groźba dawała się odczuć na początku lat 80. Wspomniał także wpływ i dziedzictwo Soboru Watykańskiego II nazywając go "wiekim darem dla Kościoła. Przypominał też o spotkaniach z Kościołami lokalnymi z całego świata, a także o dialogu ekumenicznym i międzyreligijnym. W ostatniej części zapisków powrócił do młodzieńczych lat spędzonych w Wadowicach i Krakowie, początków pracy kapłańskiej oraz postaci związanych ze Środowiskiem, jak również wspomniał swoją rodzinę, w tym po raz pierwszy, swoją starszą siostrę Olgę urodzoną i zmarłą tego samego dnia na cztery lata przed narodzinami przyszłego papieża.
Dalszy rezonans testamentu
W Polsce, obok odczytania dokumentu w Kosciołach w niedzielę 10 kwietnia 2005 roku, pełną wersję testamentu zamieściły niemal wszystkie wysokonakładowe gazety codzienne, jak również tygodniki opinii. Dokument ukazał się również drukiem w wielu katolickich oficynach wydawniczych. Od momentu pogrzebu Jana Pawła II treść testamentu stała się również popularnym tematem recytacji, inscenizacji i wykonań słowno-muzycznych, towarzyszącym kolejnym rocznicom śmierci Jana Pawła II jak i uroczystościom związanym z beatyfikacją w 2011 roku.
Kontrowersje wokół wydania notatek Jana Pawła II w 2014 roku
Na początku 2014 kard. Stanisława Dziwisza poinformował, że krakowskie wydawnictwo ZNAK wyda jeszcze w styczniu niepublikowane dotąd, prywatne zapiski Jana Pawła II. Decyzja upublicznienia notatek wywołała kontrowersje i krytyczne oceny niektórych komentatorów, podkreślających, że wydanie zapisków jest sprzeczne z ostatnią wolą papieża-Polaka zawartą w jego testamencie[5].
Odpowiadając na zarzuty, kard. Dziwisz ocenił, że w jego opinii treść opublikowanych notatek może mieć ważne znaczenie dla poznania duchowości Jana Pawła II:
Przypisy
- ↑ http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/inne/testament_jp2_20050407.html
- ↑ tamże
- ↑ tamże
- ↑ tamże
- ↑ ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, Dziwisz powinien spalić notaki Jana Pawła II, wypowiedź dla portalu fronda.pl z 22 stycznia 2014 roku http://www.fronda.pl/a/ks-isakowicz-zaleski-kard-dziwisz-powinien-spalic-notatki-jana-pawla-ii,33765.html
Linki zewnętrzne
- Testament Jana Pawła II w wykonaniu Krzysztofa Kolbergera [dostęp:31.01.2014]