Testament Jana Pawła II
Testament Jana Pawła II - spisany odręcznie przez papieża-Polaka dokument, opatrzony oficjalną pieczęcią papieską, przekazujący garść refleksji Jana Pawła II na temat jego ziemskiego życia oraz pozostawiający dyspozycje co do jego ostatniej woli jako Biskupa Rzymu i papieża Kościoła katolickiego. Oryginalnie sporządzony w języku polskim. Testament odpieczętowano w dniach poprzedzających pogrzeb papieża, pomiędzy 3 a 5 kwietnia 2005 roku. Najpierw został on odczytany członkom Kolegium Kardynalskiego przez kardynała kamerlinga Eduardo Martíneza Somalo i dziekana Kolegium Kardynalskiego kard. Josepha Ratzingera, a następnie udostępniony środkom masowego przekazu. W pierwszą niedzielę po pogrzebie Jana Pawła II, 10 kwietnia 2005 roku testament odczytano również z ambon polskich kościołów podczas niedzielnej Eucharystii.
Spis treści
Kształt testamentu
Widniejące na dokumencie daty wskazują, że był on pisany oraz kilkukrotnie modyfikowany w latach 1979 - 2000. Znaczna część dopisków została dokonana podczas rekolekcji wielkopostnych, zazwyczaj odprawianych przez papieża w marcu. Rozpoczynający się od doksologii (prostego wezwania do Trójcy Świętej) testament zawiera w pierwszej części krótką refleksję Jana Pawła II dotyczącą zbliżającej się chwili odejścia z tego świata. Papież wskazał również, że sporządzając zapis swojej ostatniej woli inspirował się testamentem jednego ze swoich poprzedników, Pawła VI.
Jan Paweł II zaznaczył również we wstępie testamentu prośbę o zniszczenie pozostawionych po sobie notatek osobistych. Zadeklarował, iż nie pozostawia po sobie majątku, a rzeczy osobiste zalecił rozdysponować swoim współpracownikom wedle uznania. W 1992 roku dodał adnotację, że życzy sobie pochowania w ziemi, bez sarkofagu, a wybór miejsce pochówku pozostawił decyzji "Kolegium Kardynalskiego i Rodaków. Do tych słów papież jeszcze dwukrotnie nawiązywał w dalszych dopiskach w latach 1982 i 1985, gdy uściślił, że słowo "rodacy" odnosi się do Metropolity Krakowskiego oraz Konferencji Episkopatu Polski. W dopisku z 1985 roku podkreślił następnie, że wzmianka o decyzji rodaków w kwestii przyszłego pochówku nie oznacza jednakże absolutnej konieczności konsultowania się Kolegium Kardynalskiego z Kościołem polskim w tej sprawie[2].
Dopisek z 1980 roku
Na przełomie lutego i marca 1980 roku papież-Polak zawarł w dokumencie wzmiankę o trudnej sytuacji Kościoła katolickiego prześladowanego w wielu krajach świata, jak również napiętej sytuacji międzynarodowej i eskalacji przemocy politycznej we Włoszech, która w tym kraju miała miejsce na przełomie lat 70. i 80.:
Refleksje z Roku Jubileuszowego 2000
Najobszerniejsze dopiski w testamencie zostały poczynione przez Jana Pawła II na 5 lat przed jego śmiercią, podczas rekolekcji wielkopostnych w roku III Millennium. Nawiązał w nich do postaci kard. Stefana Wyszyńskiego, który po elekcji Karola Wojtyły na konklawe w październiku 1978 roku zapowiedział, że nowy papież przeprowadzi Kościół w III tysiąclecie i obchodów Roku Jubileuszowego rozpoczętych w Wigilię Bożego Narodzenia 1999 roku symbolicznym otwarciem przez papieża Bramy Wielkiego Jubileuszu w Bazylice św. Piotra. Spoglądając na swoje dotychczasowe życie wyraził również wdzięczność Bogu za zmiany społeczno-polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej i zniwelowanie ryzyka globalnego konfliktu nuklearnego, którego groźba dawała się odczuć na początku lat 80. Wspomniał także wpływ i dziedzictwo Soboru Watykańskiego II nazywając go "wiekim darem dla Kościoła. Przypominał też o spotkaniach z Kościołami lokalnymi z całego świata, a także o dialogu ekumenicznym i międzyreligijnym. W ostatniej części zapisków powrócił do młodzieńczych lat spędzonych w Wadowicach i Krakowie, początków pracy kapłańskiej oraz postaci związanych ze Środowiskiem, jak również wspomniał swoją rodzinę, w tym po raz pierwszy, swoją starszą siostrę Olgę urodzoną i zmarłą tego samego dnia na cztery lata przed narodzinami przyszłego papieża.