Łotwa
Łotwa to kraj w północno-wschodniej Europie. Niewielka populacja kraju (ok. 2-2,1 mln) (1) to tylko w 62% rdzenni Łotysze.
Problemem kraju jest integracja licznej mniejszości rosyjskojęzycznej, pozostałej z czasów radzieckich. Na Łotwie isnieje mniejszość polska, szacowana na ok. 40-50 tys. osób, tj. ok. 2-2,5% populacji.
Oficjalnym językiem kraju jest język łotewski, należący do rodziny języków bałtyckich. Łotewski jest bardzo blisko spokrewniony z językiem litewskim.
Tereny obecnej Łotwy - część dawnych Inflant - były w przeszłości częścią kolejno pod wpływami niemieckimi (w tym Hanzy i Kawalerów Mieczowych, których państwo następnie uległo sekularyzacji i stało się lennem Rzeczpospolitej Obojga Narodów), polsko-litewskimi, następnie szwedzkimi i wreszcie rosyjskimi.
Łotwa jako niepodległe państwo powstała po I wojnie światowej - jednak w czasie II wojny światowej tę niepodległość podobnie jak pozostałe państwa bałtyckie - Estonia i Litwa - utraciła po pakcie Ribbentropp-Mołotow i aneksji przez Związek Radziecki w 1940 r., przyłączona jako Łotewska Republika Radziecka. W 2004 r. Łotwa przystąpiła do Unii Europejskiej i NATO.
Stolicą Łotwy jest Ryga.
Spis treści
Kościół Katolicki na Łotwie
Przyniesienie chrześcijaństwa na tereny dzisiejszej Łotwy w połowie XIw. przypisywane jest św. Kanutowi, królowi Danii - wtedy też na terenach Kurlandii zbudowany został pierwszy kościół katolicki. Późniejsze akcje ewangelizacji lokalnych plemion - Kurów, Łatgalów, Liwów, Semigalian - prowadzili arcybiskupi Rygi i kawalerowie mieczowi.
http://en.wikipedia.org/wiki/Catholicism_in_Latvia // spr. "Selonians"
W czasie Reformacji tereny Łotwy prawie w całości odeszły od katolicyzmu, jednak następnie nastąpiła częściowa rekatolicyzacja kraju przez misjonarzy, zwłaszcza polskich jezuitów (m.in. był w Rydze ks. Piotr Skarga, który założył tam kolegium jezuickie).
Katolicy na Łotwie są drugim po luteranizmie wyznaniem. Ich populacja stanowi wg różnych szacunków 17-21% populacji kraju, podobnie jak luteran. Część łotewskich katolików to Polacy, a także część rosyjskojęzycznych mieszkańcy Łotwy - Rosjan i innych narodowości pozostałych na Łotwie po rozpadzie Związku Radzieckiego. Kilkanaście procent populacji stanowią prawosławni. Jednak pewną, niemałą część populacji stanowią również ateiści.
Kraj posiada jedną archidiecezję - ryską i trzy diecezje: w Jelgawie, Lipawie i Rzeczycy-Agłonie (Rēzekne-Aglona).
Od odzyskania niepodległości do 2010r. Kościołowi na Łotwie przewodniczył arcybiskup Rygi, kardynał Jānis Pujāts. W czerwcu 2010 r. po rezygnacji kard. Pujatsa z powodu wieku - papież Benedykt XVI na stolicę biskupią w Rydze nominował łotewskiego Polaka abp. Zbigniewa Stankiewicza (Zbigņevs Stankevičs)
http://press.catholica.va/news_services/bulletin/news/25759.php
Watykan jest reprezentowany na Łotwie przez nuncjusza. Za czasów Jana Pawła II i obecnie nuncjaturę na Łotwie sprawuje wspólny nuncjusz dla Litwy, Łotwy i Estonii, rezydujący w Wilnie.
W Rydze swoją filię ma Papieski Uniwersytet Lateranum. // spr. czy to decyzja Jana Pawła II
Pielgrzymki papieskie
Jan Paweł II odwiedził Łotwę w czasie swojej pielgrzymki po krajach bałtyckich w dniach 8-10 września 1993r.
Inne związki z Janem Pawłem II
1981r. - Jan Paweł II nadał kościołowi w Agłonie, narodowym sanktuarium Łotwy, tytuł basilica minor. // spr. datę
2 lutego 1983r. Jan Paweł II podczas konsystorza nominował 18 nowych kardynałów, w tym administratora apostolskiego "ad nutum Sanctae Sedis" Rygi i Lipawy - bp. Julijansa Vaivodsa. Następnego dnia Papież przyjął na audiencji nowo nominowanego kardynała i towarzyszących mu kilkunastu łotewskich pielgrzymów na audiencji, podczas której w odpowiedzi na przemówienie kardynała również wygłosił przemówienie, po którym udzielił im apostolskiego błogosławieństwa.
Wspólnota ta [wspólnota katolicka w Rydze i Lipawie - przypis WikiJPII] wyróżnia się głęboką wiarą, szczerym przywiązaniem do Stolicy Apostolskiej, a zwłaszcza głębokim nabożeństwem do Matki Bożej. Za łaską Boga znamiona te są również żywe w innych wspólnotach katolickich, rozsianych w różnych regionach Związku Radzieckiego. Wspólnoty te zawsze noszę głęboko w sercu, a świadectwo ich wiary i oddania mogło znaleźć słuszne uznanie w akcie powołania Księdza Biskupa do Kolegium Kardynałów.
Uroczystość ta odbyła się w dniu 2 lutego, w święto Oczyszczenia Najświętszej Marii Panny. Do Niej też kieruję teraz moją modlitwę, aby przedłożyła Bogu Wszechmogącemu uczucia naszej wdzięczności, naszej synowskiej i ufnej nadziei, i aby macierzyńską miłością ochraniała swe dzieci na Łotwie, jak również wszystkich katolików żyjących na tamtych terenach.
30 listopada 1991 r. nuncjuszem apostolskim dla Łotwy (a także Litwy i Estonii), pierwszym po odzyskaniu przez kraj niepodległości, został decyzją Jana Pawła II abp Justo Mullor García. (3)
28 października 1993 r. Papież przyjął nową ambasador Łotwy przy Stolicy Apostolskiej p. Aiję Odinę i wygłosił do niej przemówienie, w którym dziękował za ciepłe przyjęcie podczas pielgrzymki z 1991 r. przez Łotyszy i ich prezydenta Guntisa Ulmanisa. Wspomniał również o radości, z jaką przyjął ponowne nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Watykanem i Łotwą.[1]
W 1997 r. z nominacji Jana Pawła nuncjuszem apostolskim na Litwie, w Łotwie i Estonii został abp Erwin Josef Ender (4)
8 stycznia 1998 r. w Rydze zaprezentowano łotewskie tłumaczenie książki Przekroczyć próg nadziei. 13 stycznia pani ambasador przekazała Janowi Pawłowi II to tłumaczenie jako dar od Łotwy.[2]
28 maja 1998 r. Jan Paweł II przywitał nowo nominowanych ambasadorów z 9 krajów z Europy, Azji i Afryki, między którymi był nowy ambasador Łotwy - Atis Sjanits. [3] Do ambasadora Łotwy zwrócił się z dodatkowymi słowami, przypominając pielgrzymkę z 1991 r. oraz mówiąc o wolności. [4]
// uzupełnić - 15 maja 2003 r.[5]
W 2005 r. podczas pogrzebu Jana Pawła II Łotwę reprezentowała pani prezydent kraju Vaira Vīķe-Freiberga [6]
Poczta łotewska wydała znaczki z okazji zarówno pielgrzymki w 1993r. jak i z okazji śmierci Jana Pawła II. [7]
// uzupełnić 17 października 2005 r. [8]
// uzupełnić 2009 r. [9]
W 2011r. z okazji beatyfikacji Jana Pawła II w Rydze odbyła się konferencja z udziałem elity intelektualnej i politycznej kraju, a także władz Kościoła na Łotwie - poświęcona przypomnieniu dorobku Papieża i Jego związkom z Łotwą - pt. "Jānis Pāvils II - jaunās pasaules vēstnesis". [10]
Przypisy
- ↑ http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/speeches/1993/october/documents/hf_jp-ii_spe_19931028_amb-lettonia_en.html [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://www.mfa.gov.lv/en/news/press-releases/1997/jan/2277/ [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://storico.radiovaticana.va/en3/storico/2010-07/406534_pope_john_paul_ii_to_new_ambassadors_from_andorra_gambia_jordan_latvia_madagascar_uganda_swaziland_chad_and_zambia_the_leaders_of_poor_cou.html [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/speeches/1998/may/documents/hf_jp-ii_spe_19980528_letonia_en.html [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://www.fjp2.com/es/juan-pablo-ii/biblioteca-online/discursos/15476-to-the-new-ambassador-of-latvia-accredited-to-the-holy-see-may-15-2003 [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_dignitaries_at_the_funeral_of_Pope_John_Paul_II
- ↑ http://www.janpawel2znaczki.ayz.pl/catalogalphabet/latvia.htm [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://www.am.gov.lv/en/news/press-releases/2005/October/17-2/ [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/speeches/2009/december/documents/hf_ben-xvi_spe_20091217_ambassador-latvia_en.html [dostęp 28-03-2013]
- ↑ http://www.catholic.lv/main.php?parent=3989
- (1) uzupełnić najnowsze dane
- (2)
- (3)
- (4)
Bibliografia
- Jan Paweł II, Nauczanie Papieskie, Wyd. PAX - (używany skrót: NP)
- Antoni Jackowski, Izabela Sołjan (red.), Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, Wyd. WAM, Kraków 2005, s.124-126. ISBN 83-7318-613-1
- Jānis Pāvils II - jaunās pasaules vēstnesis, Wyd. KALA Raksti, Riga 2011. ISBN 978-9984-871-04-2
Linki zewnętrzne
- hasło "1993.09.04-10, pielgrzymka do krajów bałtyckich: Litwa, Łotwa, Estonia" w Zindeksowanej Bazie Tekstów Papieskich [dostęp 21-03-2014]
- http://en.wikipedia.org/wiki/Catholicism_in_Latvia [dostęp 20-02-2013]
Zobacz także
Europa, Związek Radziecki, I Rzeczpospolita // pytanie, czy I Rzeczpospolita nie powinna być podsekcją hasła Polska - jak wtedy zrobić odwołanie?
/// spr. co to: http://www.jp2mi.ca/index.html#/latvia-1/ /// http://www.mfa.gov.lv/en/news/press-releases/2013/january/10-3/