Pornografia
Treść hasła pochodzi z publikacji „Wielka Encyklopedia Nauczania Jana Pawła II”, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2014 Autor hasła: bp Andrzej Franciszek DZIUBA
Pornografia – (gr. πόρνηczyt. porne - nierządnica,πορνεία czyt. porneia – rozpusta, γραφός czyt. grafos - piszący) – pisma, druki, przedstawienia teatralne, filmy, zdjęcia, obrazy, rysunki i inne przedmioty o treści nieprzyzwoitej, obliczone na wywołanie podniecenia erotycznego u odbiorców.
Etymologii tego słowa na gruncie biblijnym należy szukać w pismach Nowego Testamentu (por. Mt 5,32; 21,31-32; 1 Kor 5,9-11; 6,18; Hbr 12,16; Ap 21,8). W tradycji patrystycznej występuje ono w związku z problematyką moralności [1]. Próby określenia pojęcia i natury pornografii podejmowane są w kręgu etyczno-moralnym oraz prawnym.
Spis treści
Karol Wojtyła i Jan Paweł II na temat pornografii
Karol Wojtyła pisał o pornografii w dziele Miłość i odpowiedzialność (1960), że jest w niej tendencja do takiego zaakcentowania w dziele sztuki momentu sexus w odtworzeniu ciała ludzkiego czy też odtworzeniu miłości osób, które ją przeżywają, która to tendencja zmierza do wywołania u odbiorcy tego dzieła, czytelnika lub widza, przeświadczenia, iż wartość seksualna jest jedyną wartością osoby, a miłość nie jest niczym więcej jak przeżywaniem czy też współprzeżywaniem tych tylko wartości. W katechezach Mężczyzną i niewiastą stworzył ich (1986) Jan Paweł II pyta, kiedy, w jakim wypadku, ta sfera działalności człowieka staje […] pod zarzutem „pornowizji”, podobnie jak działalność literacka […] pod zarzutem pornografii [2]. Faktycznie w pornografii chodzi o sferę wartości, wobec których człowiek nie może pozostawać obojętny ze względu na godność człowieczeństwa, na osobowy charakter ludzkiego ciała [3]. Zdaniem Jana Pawła II, pornografia ma miejsce wówczas, gdy zostaje przekroczona granica wstydu, czyli osobowej wrażliwości na to, co wiąże się z ciałem ludzkim, z jego nagością, gdy w utworze artystycznym lub przy pomocy technik reprodukcji audiowizualnej zostaje naruszone prawo intymności ciała i gdy zostanie naruszona prawidłowość daru i obdarowania [4].
Współcześnie szerzy się zalew pornografii w słowie mówionym lub pisanym, w obrazach, w przedstawieniach, a nawet w występach określanych jako „artystyczne”. Dochodzi niekiedy do stręczycielstwa, które dokonuje dzieła zniszczenia i deprawacji. Działalność ta jest nie tylko antychrześcijańska, lecz antyhumanitarna [5]. Dlatego też znając dobrze rozległe oddziaływanie tych środków, Kościół przestrzega przed fałszowaniem prawdy i rozmijaniem się z nią. O jakąż prawdę może chodzić w filmach, przedstawieniach, w programach radiowo-telewizyjnych zdominowanych na przykład przez pornografię? Czy jest to właściwa służba prawdzie o człowieku? [6]. Właśnie w związku z tym Papieska Rada ds. Rodziny przypomina, jak ważne jest właściwe wychowanie, mimo że natrafia dziś na szczególne trudności, również w związku z rozpowszechnianiem poprzez mass media pornografii, inspirowanej interesami komercyjnymi [7]. Papież apeluje natomiast: Strzeżcie waszych rodzin przed pornografią, która dzisiaj pod różnymi postaciami wdziera się w świadomość człowieka, zwłaszcza młodzieży i dzieci Błąd rozszerzenia cite: Brak znacznika zamykającego </ref> po otwartym znaczniku <ref>.
Przypisy
- ↑ por. dzieła Pasterza Hermasa, św. Ireneusza z Lyonu, św. Bazylego Wielkiego, Orygenesa
- ↑ Mężczyzną i niewiastą stworzył ich, s. 61
- ↑ tamże, s. 62
- ↑ tamże
- ↑ Orędzie na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu 1981
- ↑ zob. List do rodzin Gratissimam sanae, 20
- ↑ zob. Papieska Rada ds. Rodziny. Ludzka płciowość: prawda i znaczenie. Wskazania dla wychowania w rodzinie, 1995, 45
Bibliografia
Dzieła Jana Pawła II i Karola Wojtyły
- List do rodzin Gratissimam sanae;
- Orędzie na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, 1981;
- Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, red. T. Styczeń SDS, Lublin 2011. ISBN 8377021859;
- Miłość i odpowiedzialność, Lublin 2000. ISBN 8373060243.
=Inne dokumenty Kościoła
- Katechizm Kościoła Katolickiego 2354;
- Papieska Rada ds. Środków Społecznego Przekazu, Pornografia i przemoc w środkach przekazu, 7.05.1989;
- Papieska Rada ds. Środków Społecznego Przekazu, Ludzka płciowość: prawda i znaczenie. Wskazania dla wychowania w rodzinie (8.12.1995).
Publikacje innych autorów
- J. Balicki, Zagadnienie reglamentacji rynku pornograficznego w społeczeństwie pluralistycznym: studium społecznoetyczne pornografii w USA, Gdańsk 1993;
- D. A. Scott, Pornografia, jej wpływ na rodzinę, społeczeństwo, kulturę, Gdańsk 1995;
- D. A. Scott, Pornografia – zagrożenie dla rodziny i społeczeństwa, Warszawa 1999;
- A. Szymański, Pornografia a wychowanie do odpowiedzialnego rodzicielstwa, Warszawa 1993;
- Pornografia a wychowanie do odpowiedzialnego rodzicielstwa. Zeszyty Dokumentacyjne Fundacji Stowarzyszenia PAX "Z Pomocą Rodzinie", 1993.
Wybrane wypowiedzi Jana Pawła II o pornografii
