Kraków: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
=== Budowa kościoła w Nowej Hucie === | === Budowa kościoła w Nowej Hucie === | ||
| − | Powstanie kombinatu metalurgicznego i miasta Nowa Huta pod Krakowem zostało postanowione przez rząd PRL 17 maja 1947. Projekt kombinatu był radziecki, | + | Powstanie kombinatu metalurgicznego i miasta Nowa Huta pod Krakowem zostało postanowione przez rząd PRL 17 maja 1947. Projekt kombinatu był radziecki, natomiast bloki mieszkalne planowali polscy inżynierowie. Władze komunistyczne postawiły planistom wymóg, że w Nowej Hucie nie ma miejsca dla nowego kościoła, bo to miasto miało być modelowo socjalistyczne, bez Boga i miejsc kultu. |
| − | Mimo to niektórzy mieszkańcy Nowej Huty przychodzili modlić się do małej kaplicy przy ochronce dla dzieci prowadzonej przez Siostry Służebniczki z Dębicy. Tu w tej kaplicy, już w roku [[1950]], podczas 40-godzinnego nabożeństwa, głosił kazania ks. Karol Wojtyła, wikariusz od [[kościół św. Floriana|św. Floriana z Krakowa]]. W tej to kaplicy odprawiano Msze św. i sprawowano nabożeństwa przez kapłanów diecezjalnych z Krakowa i cystersów z Mogiły. W dniu 15 czerwca 1950, ks. abp [[Eugeniusz Baziak]] erygował parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieńczycach. Parafia liczyła wtedy 3000 mieszkańców. Pierwszym proboszczem - administratorem zostaje ks. Stanisław Kościelny. W spowiedzi wiernych wspomagali go m.in. OO. Benedyktyni z [[Tyniec|Tyńca]] i ks. Karol Wojtyła. | + | Mimo to niektórzy mieszkańcy Nowej Huty przychodzili modlić się do małej kaplicy przy ochronce dla dzieci prowadzonej przez Siostry Służebniczki z Dębicy. Tu w tej kaplicy, już w roku [[1950]], podczas 40-godzinnego nabożeństwa, głosił kazania ks. Karol Wojtyła, wikariusz od [[kościół św. Floriana|św. Floriana z Krakowa]]. W tej to kaplicy odprawiano Msze św. i sprawowano nabożeństwa przez kapłanów diecezjalnych z Krakowa i cystersów z Mogiły. W dniu 15 czerwca 1950, ks. abp [[Eugeniusz Baziak]] erygował parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieńczycach. Parafia liczyła wtedy 3000 mieszkańców. Pierwszym proboszczem - administratorem zostaje ks. Stanisław Kościelny. W spowiedzi wiernych wspomagali go m.in. OO. Benedyktyni z [[Tyniec|Tyńca]] i ks. Karol Wojtyła.<ref>[http://arkapana.pl/o-kosciele strona |
Już jako biskup pomocniczy, a potem arcybiskup Wojtyła był mocno zaangażowany w sprawę starania o budowę świątyni dla wiernych z Nowej Huty, a potem bardzo aktywnie wspierał jej realizację. | Już jako biskup pomocniczy, a potem arcybiskup Wojtyła był mocno zaangażowany w sprawę starania o budowę świątyni dla wiernych z Nowej Huty, a potem bardzo aktywnie wspierał jej realizację. | ||
14 października [[1967]] ks. abp Karol Wojtyła wykopał pierwsze grudy ziemi pod nowy kościół w Nowej Hucie. | 14 października [[1967]] ks. abp Karol Wojtyła wykopał pierwsze grudy ziemi pod nowy kościół w Nowej Hucie. | ||
18 maja [[1969]] abp Wojtyła położył kamień węgielny pod budowę tego kościoła. | 18 maja [[1969]] abp Wojtyła położył kamień węgielny pod budowę tego kościoła. | ||
| − | 15 maja [[1977]] po 10 latach budowy kard. Wojtyła dokonał uroczystej konsekracji nowej świątyni. | + | 15 maja [[1977]] po 10 latach budowy kard. Wojtyła dokonał uroczystej konsekracji nowej świątyni - którą ze względu na kształt nazwano Arką Pana. |
| − | W międzyczasie wielokrotnie modlitwą i obecnością wspierał wiernych, starających się obronić budowany kościół przed licznymi prowokacyjnymi działaniami władz. Pozostawał również w kontakcie z komunistycznymi władzami Krakowa w tej sprawie, wielokrotnie apelując, pisząc prośby i protesty. | + | W międzyczasie wielokrotnie modlitwą i obecnością wspierał wiernych, starających się obronić budowany kościół przed licznymi prowokacyjnymi działaniami władz. Pozostawał również w kontakcie z komunistycznymi władzami Krakowa w tej sprawie, wielokrotnie apelując, pisząc prośby i protesty. |
| + | |||
| + | Żywo interesował się losem tego kościoła również po wyborze na Stolicę Piotrową. | ||
| + | |||
| + | Podczas [[pielgrzymka zagraniczna (2)|pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny]] mówił Jan Paweł II: | ||
| + | |||
| + | |||
| + | {{Cytat box | ||
| + | |cytat = <P>Miałem szczęście, jako wasz arcybiskup i kardynał, nie tylko wbić pierwszą łopatę pod wykop tego kościoła, ale także poświęcić go i konsekrować w 1977 r. ten kościół, który narodził się z nowego krzyża. Ten kościół narodził się też z nowej pracy. Ośmielę się powiedzieć, że narodził się z Nowej Huty. My wszyscy bowiem wiemy, że w pracę człowieka jest głęboko wpisana tajemnica Krzyża, jest wpisane prawo Krzyża. Czyż nie na pracy ludzkiej spełniają się te słowa Stworzyciela, wypowiedziane po upadku człowieka: „W pocie czoła będziesz pożywał twój chleb” (por. Rdz 3, 19)?. Czy to będzie ta stara praca na ziemi, która rodzi pszenicę, ale może też rodzić „ciernie i osty” — czy to będzie ta nowa praca przy wysokich piecach, w Nowej Hucie — zawsze dokonuje się ona „w pocie czoła”. Jest wpisane w pracę ludzką prawo Krzyża. W pocie czoła pracował rolnik. W pocie czoła pracuje tutaj hutnik. I w pocie czoła — w straszliwym śmiertelnym pocie — kona na krzyżu Chrystus. | ||
| + | </P><P> | ||
| + | Nie można oddzielić krzyża od ludzkiej pracy. Nie można oddzielić Chrystusa od ludzkiej pracy. To właśnie potwierdziło się tutaj w Nowej Hucie. I to był ten nowy początek ewangelizacji na początku nowego tysiąclecia chrześcijaństwa w Polsce. Ten nowy początek przeżyliśmy razem. I ja zabrałem to z sobą z Krakowa do Rzymu jako relikwię. | ||
| + | </P> | ||
| + | |źródło = [http://nauczaniejp2.pl/dokumenty/wyswietl/id/550/pos/12/ Homilia w czasie Mszy św. odprawionej przed opactwem OO. Cystersów w Mogile], Kraków-Nowa Huta, 9 czerwca 1979 | ||
| + | |width = | ||
| + | |align = | ||
| + | }} | ||
| + | |||
| + | Warto dodać, że już po śmierci Jana Pawła II na stopniach schodów prowadzących do kościoła postawiono pomnik Jana Pawła II, który został odsłonięty przez kard. [[Stanisław Dziwisz|Stanisława Dziwisza]] 16 października [[2009]]. | ||
=== Lata pontyfikatu === | === Lata pontyfikatu === | ||
Wersja z 15:40, 5 maj 2016
Kraków - miasto wojewódzkie (województwo małopolskie). Najbogatsze w zabytki i muzea miasto w Polsce; wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Karol Wojtyła spędził w Krakowie równo czterdzieści lat – od 1938 do 1978. Wybrany na głowę Stolicy Piotrowej wracał do Krakowa za każdym razem, gdy odwiedzał Polskę.
Spis treści
Związki z Karolem Wojtyłą
Tu, na tej ziemi się urodziłem.
Tutaj, w Krakowie, spędziłem większość lat mojego życia, poczynając od wpisu na Uniwersytet Jagielloński w 1938 roku.
Tutaj też doznałem łaski powołania kapłańskiego, w trudnym okresie życia narodu, w okresie okupacji niemieckiej, kiedy pracowałem jako robotnik, w kamieniołomach, w fabryce chemicznej Solvayu w Borku Fałęckim. Tak Bóg kierował.
Tutaj też w katedrze wawelskiej otrzymałem konsekrację biskupią - a od stycznia 1964 roku przejąłem wielkie dziedzictwo biskupów krakowskich po śp. księciu kardynale Adamie Stefanie Sapieże i po śp. księdzu arcybiskupie Eugeniuszu Baziaku, metropolicie lwowskim.
Kraków od najmłodszych lar mojego życia, od lat dziecięcych jeszcze, był dla mnie szczególną syntezą wszystkiego, co polskie i co chrześcijańskie. Zawsze mówił mi o wielkiej przeszłości mojej Ojczyzny. Zawsze najpełniej wyrażał jej dzieje.
Kraków stary, który pamiętam z lat młodzieńczych i studenckich, nawet jeszcze okupacyjnych - i Kraków nowy - ten, który wraz z powstaniem Nowej Huty rozrósł się już trzykrotnie w stosunku do tego przedwojennego - a może i więcej? - ten, w którego problemach uczestniczyłem jako duszpasterz, jako profesor, jako biskup, jako kardynał.
Lata młodzieńcze
Karol Wojtyła był w Krakowie już jako uczeń podczas organizowanych przez szkołę wycieczek do Teatru Słowackiego.
W 1938 przeprowadził się wraz z ojcem z Wadowic i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Nawiązywał kontakty, znajomości, brał udział w życiu naukowym i artystycznym, działał w Teatrze Rapsodycznym. W Krakowie spędził okupację niemiecką i podjął decyzję o wstąpieniu do seminarium duchownego.
Od 1949 był wikarym w kościele św. Floriana, a od 1958 zajmował się tu także duszpasterstwem akademickim zwanym dzisiaj Środowiskiem. Pod koniec 1951 odchodzi z parafii, choć nadal pozostaje duszpasterzem akademickim.
Czasy biskupie
Ks. Karol Wojtyła zostaje biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej i przenosi się na ul. Kanoniczą 19, a w 1958 do Kamienicy Dziekańskiej przy ul. Kanoniczej 21, gdzie miał własne mieszkanie i mieszkał do 1967.
Jako biskup i metropolita krakowski mieszkał w Pałacu Biskupów Krakowskich przy ul. Franciszkańskiej 3 do roku 1978.
Budowa kościoła w Nowej Hucie
Powstanie kombinatu metalurgicznego i miasta Nowa Huta pod Krakowem zostało postanowione przez rząd PRL 17 maja 1947. Projekt kombinatu był radziecki, natomiast bloki mieszkalne planowali polscy inżynierowie. Władze komunistyczne postawiły planistom wymóg, że w Nowej Hucie nie ma miejsca dla nowego kościoła, bo to miasto miało być modelowo socjalistyczne, bez Boga i miejsc kultu.
Mimo to niektórzy mieszkańcy Nowej Huty przychodzili modlić się do małej kaplicy przy ochronce dla dzieci prowadzonej przez Siostry Służebniczki z Dębicy. Tu w tej kaplicy, już w roku 1950, podczas 40-godzinnego nabożeństwa, głosił kazania ks. Karol Wojtyła, wikariusz od św. Floriana z Krakowa. W tej to kaplicy odprawiano Msze św. i sprawowano nabożeństwa przez kapłanów diecezjalnych z Krakowa i cystersów z Mogiły. W dniu 15 czerwca 1950, ks. abp Eugeniusz Baziak erygował parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieńczycach. Parafia liczyła wtedy 3000 mieszkańców. Pierwszym proboszczem - administratorem zostaje ks. Stanisław Kościelny. W spowiedzi wiernych wspomagali go m.in. OO. Benedyktyni z Tyńca i ks. Karol Wojtyła.Błąd rozszerzenia cite: Brak znacznika zamykającego </ref> po otwartym znaczniku <ref> 10 stycznia 1969 otrzymuje stałe zameldowanie w Pałacu Biskupim ważne do końca życia.
Jan Paweł II o Krakowie
Miejsca związane z Karolem Wojtyłą
Miejsc związanych z Karolem Wojtyłą jest wiele, oto niektóre z nich:
- Pałac Arcybiskupów Krakowskich, ul. Franciszkańska 3
- Bazylika św. Franciszka, pl. Wszystkich Świętych 5
- Kościół św. Józefa, ul. Poselska 2
- Dom Dziekański, ul. Kanonicza 19 i 21 (obecnie Muzeum Archidiecezji Krakowskiej)
- Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej, ul. Podzamcze 8
- Wawel - bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława
- Kościół oo. Paulinów na Skałce, ul. Skałeczna 15
- Dom Jana Tyranowskiego, ul. Różana 11
- Kościół św. Stanisława Kostki na Dębnikach, ul. Konfederacka 6
- Dom przy ul. Tynieckiej 10
- Dom przy ul. Szwedzkiej 12 (mieszkanie państwa Poźniakowskich)
- Dom przy ul. Felicjanek 10 (mieszkanie państwa Kydryńskich)
- Uniwersytet Jagielloński, ul. Gołębia 16
- Kościół św. Anny, ul. św. Anny 11
- Collegium Maius, ul. Jagiellońska 1
- Bazylika Mariacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ul. Rynek Główny 5
- Kościół św. Floriana, ul. Warszawska 1
- Cmentarz Rakowicki, ul. Prandoty 1
- Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Bieńczycach, ul. Obrońców Krzyża 1
- Kamieniołomy na Zakrzówku
- Dawne Zakłady Sodowe Solvay, ul. Zakopiańska 62
- Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach
Pomniki
- na dziedzińcu Pałacu Arcybiskupiego, odsł. X 1980 (kard. Franciszek Macharski), autor: Jole Sensi Croci, odlew brązowy, wysokość: post. 1,75 m, fig. ok. 1,8 m [1];
- przed kościołem św. Maksymiliana Kolbe, odsł. 16 VI 1991, autor: Gustaw Zemła, odlew brązowy, wysokość: post. 2,2 m, fig. 2,8 m, wyk. Stefan Kowalówka;
- przy kościele Dobrego Pasterza, odsł. 23 X 1998 (kard. Franciszek Macharski), odlew brązowy, wysokość: post. 1,95 m, fig. 1,9 m, wyk. Stefan Kowalówka;
- w centralnej części Parku Strzeleckiego przy ul. Lubicz, odsł. 1 VII 2000 (kard. Franciszek Macharski), autor: Czesław Dźwigaj, odlew brązowy, wysokość: post. 30 cm, fig. 1,9 m, wyk. Mariusz Wasilewski (Małe Bronowice);
- w Parku Jordana, przy głównej alei, po lewej stronie, pomiędzy popiersiem kard. Sapiehy a Wyszyńskiego, odsł. 15 X 2000, autor: Stefan Dousa, popiersie, odlew brązowy, wysokość: post. 1,8 m, fig. 90 cm;
- na placu przed kościołem oo. Paulinów na Skłace, autor: Czesław Dźwigaj.
Przypisy
- ↑ za: Kazimierz S. Ożóg, Miedziany pielgrzym. Pomniki Jana Pawła II w Polsce w latach 1980-2005, Głogów 2007, s. 162]
Bibliografia
- Krzysztof Żywczak (red.), Przewodnik pielgrzyma: Małopolska śladami Jana Pawła II, Animamedia, Bielsko-Biała 2010
- Michał Jakubczyk, Roman Tekieli, Kraków, miasto mojego życia. Przewodnik śladami Jana Pawła II, Wydawnictwo M, Kraków 2005
Linki zewnętrzne
- Krakowski szlak Karol Wojtyły - trasa wycieczkowa, podczas której można odwiedzić najważniejsze miejsca w Krakowie związane z Karolem Wojtyłą [dostęp: 17.11.2014]
- Kazimierz Sowa, Krakowskie adresy Karola Wojtyły, "Gość niedzielny" 20/2000 [dostęp: 17.11.2014]
