Pielgrzymki włoskie Jana Pawła II

Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji  
(red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.  

Ojciec Święty Jan Paweł II od początku swego pontyfikatu jako Prymas Włoch odbył 145 podróży apostolskich na terytorium Italii, a jako biskup Rzymu nawiedził ponad 300 parafii Wiecznego Miasta. Już 29 X 1978, a więc zaledwie kilkanaście dni po konklawe, Papież pielgrzymował do sanktuarium maryjnego w Meztorella, którym opiekują się polscy księża zmartwychwstańcy. Tydzień później (5 XI 1978) modlił się przy grobach patronów Włoch: najpierw w Asyżu - mieście św. Franciszka, a następnie w rzymskiej bazylice Santa Maria Sopra Minerva, przy grobie św. Katarzyny ze Sieny, czym ostatecznie podbił serca Włochów. Podczas swoich włoskich podróży apostolskich Ojciec Święty odwiedził wszystkie największe miasta i najważniejsze sanktuaria tego kraju. Krótką charakterystykę pielgrzymek papieskich po Włoszech poświęcimy jedynie miastom, w których odbyły się spotkania z udziałem Papieża o randze międzynarodowej.

Przebieg pielgrzymek

30-31 marca 1985 RZYM, I ŚWIATOWY DZIEŃ MŁODZIEŻY

Przebieg spotkania

• 30 marca

Spotkanie na placu św. Jana na Lateranie

• 31 marca

Msza św. na placu przed Bazyliką Świętego Piotra

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie spotkania

Na I Światowy Dzień Młodzieży do Rzymu przyjechało na zaproszenie Ojca Świętego ponad 300 tys. młodzieży z 70 krajów świata. Z okazji tego spotkania Papież skierował do młodych specjalny list. Okazją zewnętrzną tych inicjatyw papieskich było ogłoszenie przez ONZ roku 1985 Międzynarodowym Rokiem Młodzieży. Pierwsze spotkanie młodych z Ojcem Świętym odbyło się wieczorem 30 marca. Młodzież przybyła na nie z krzyżem, który powierzył jej Papież podczas uroczystości zakończenia Roku Jubileuszowego. W przemówieniu Jan Paweł II apelował do młodych: "Jesteście wezwani, aby uczestniczyć w prawdziwym postępie, który poprzez właściwe proporcje między «być» a «mieć» musi coraz bardziej stawać się postępem w sprawiedliwości w różnych zasięgach i wymiarach: postępem w cywilizacji miłości. Jesteście też wezwani, aby uczestniczyć w tym wielkim nieodzownym wysiłku całej ludzkości, który ma na celu odsunięcie widma wojny i budowanie pokoju". Po spotkaniu z Papieżem młodzież udała się do rzymskich kościołów na nocne czuwanie. Punktem kulminacyjnym spotkania była uroczysta msza św. na placu przed Bazyliką Świętego Piotra, poprzedzona poświęceniem palm i procesją. W homilii Ojciec Święty, nawiązując do słów "Hosanna. Błogosławiony, który idzie w imię Pańskie", jeszcze raz powtórzył młodym, szukającym drogi swojego życia, że tylko Chrystus jest "Panem przyszłego wieku. W nim sprawa człowieka jest pełna nadziei". Po modlitwie Anioł Pański Papież pozdrowił młodzież i podziękował jej za przybycie na to wielkie zgromadzenie. (FM)

27 października 1986 ASYŻ, ŚWIATOWY DZIEŃ MODLITWY O POKÓJ

Przebieg spotkania

• 27 października

Rozpoczęcie Dnia Modlitwy o Pokój w Bazylice Matki Bożej Anielskiej (powitanie przez Papieża 47 delegacji reprezentujących największe religie świata przy wejściu do bazyliki, przemówienie powitalne) • Modlitwa o pokój przedstawicieli religii chrześcijańskich w katedrze św. Rufina • Spotkanie modlitewne przed dolną Bazyliką Świętego Franciszka – zakończenie Światowego Dnia Modlitwy o Pokój.

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie spotkania

Z inicjatywy Ojca Świętego 27 X 1986 odbyło się w Asyżu historyczne spotkanie poświęcone modlitwie o pokój. Na Światowy Dzień Modlitwy o Pokój Papież zaprosił do Asyżu |przedstawicieli wszystkich Kościołów chrześcijańskich oraz wielkich religii świata. Spotkanie rozpoczęło się u wejścia do Bazyliki Matki Bożej Anielskiej, gdzie Ojciec Święty pozdrowił poszczególne delegacje. Następnie wszyscy uczestnicy modlitwy, zgromadzeni przed kaplicą Porcjunkuli, wysłuchali Psalmu 48 i modlili się w ciszy. Papież w przemówieniu powitalnym wyjaśnił sens rozpoczynającego się spotkania. "Już sam fakt, iż tak wielu przywódców religijnych zebrało się na modlitwie - powiedział Jan Paweł II - jest zachętą dla współczesnego świata, by uświadomił sobie, że istnieje inny wymiar pokoju, że obok negocjacji politycznych, kompromisów lub ekonomicznych przetargów istnieje inny sposób szerzenia pokoju. Jest nim modlitwa, która bez względu na zróżnicowanie religii wyraża związek z potęgą najwyższą, która znacznie przekracza granice naszych ludzkich możliwości". To pierwsze modlitewne spotkanie zakończył śpiew psalmu Laudate Dominum omnes gentes w wykonaniu japońskiego chóru. Z Bazyliki Matki Bożej Anielskiej poszczególne delegacje udały się do różnych miejsc w Asyżu, aby modlić się o pokój według tradycji każdej religii. Modlitwie chrześcijan w katedrze św. Rufina przewodniczył Ojciec Święty. "Nasza wiara uczy, że pokój jest darem Boga w Jezusie Chrystusie - powiedział Papież w rozważaniu wprowadzającym do wspólnej modlitwy - darem, który winien wyrażać się w modlitwie kierowanej ku Temu, w którego rękach spoczywają losy wszystkich narodów. Właśnie dlatego modlitwa stanowi niezbędny element działań na rzecz pokoju". Światowy Dzień Modlitwy o Pokój zakończyło spotkanie modlitewne przed dolną Bazyliką Świętego Franciszka. Po raz kolejny poszczególni przedstawiciele wyznań religijnych wypowiadali słowa modlitwy, które zgromadzeni potwierdzali w geście łączności oklaskami. Każda z delegacji otrzymała drzewko oliwne, z prośbą o zasadzenie go po powrocie do własnej wspólnoty. Ostatnim akcentem Dnia Modlitwy było przekazanie przez wszystkich znaku pokoju oraz śpiew Psalmu 66 w języku greckim. (FM)

9-10 stycznia 1993 ASYŻ, DZIEŃ MODLITWY O POKÓJ W EUROPIE

Przebieg spotkania

• 9 stycznia

Spotkanie z grupą młodzieży niewidomej i niepełnosprawnej w Instytucie Serafickim • Czuwanie modlitewne nazwane Spotkaniem Braterskim w auli Brata Eliasza w klasztorze św. Franciszka • Czuwanie modlitewne w górnej Bazylice Świętego Franciszka • wręczenie lampek oliwnych młodzieży w dolnej Bazylice

• 10 stycznia

Spotkanie z delegacją muzułmanów w klasztorze franciszkanów • Msza św. w górnej Bazylice Świętego Franciszka • Modlitwa Anioł Pański poprowadzona z balkonu klasztornego • Spotkanie z prezydentem Włoch [[Oscar Luigi Scalfaro|Oscara Luigim Scalfaro oraz z przewodniczącym Senatu i Izby Deputowanych • Modlitwa przy grobie św. Franciszka • Spotkanie z klaryskami i zakonnicami klasztorów kontemplacyjnych w bazylice św. Klary z okazji 800-lecia urodzin ich patronki • Odlot do Rzymu

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie spotkania

Dzień Modlitwy o Pokój w Europie - szczególnie za kraje objęte wojną na Bałkanach - odbył się w podobnym duchu, jak Światowy Dzień Modlitwy o Pokój w 1986 r. Najważniejszymi wydarzeniami tego spotkania było czuwanie modlitewne z udziałem przedstawicieli Konferencji Episkopatów Europejskich, wspólnot chrześcijańskich, islamu i judaizmu oraz uroczysta msza św. sprawowana w Bazylice Świętego Franciszka. "Przychodzimy tutaj z wielkimi grzechami naszego czasu, naszego kontynentu - powiedział Jan Paweł II w homilii. – Wojna, która toczy się na Bałkanach, jest szczególnym nagromadzeniem się grzechów. Ludzie używają narzędzi zagłady, aby zabijać i wyniszczać innych ludzi. (...) Jezu Chryste, Najświętszej Maryi, Twojej i naszej Matce, cała Europa powierza tę swoją modlitwę o pokój, która podczas dzisiejszej Mszy św. rozbrzmiewała we wszystkich językach kontynentu. Niech będą zwalone mury nienawiści!" Na zakończenie Eucharystii Papież wręczył przybyłym świece paschalne, jako symbol pokoju, o który modlili się uczestnicy spotkania. "Godzina ciemności - powiedział - niech się przemieni w niegasnącą jutrzenkę pokoju". (FM)

9-10 września 1995 LORETO, SPOTKANIE Z MŁODZIEŻĄ EUROPY

Przebieg spotkania

• 9 września

Modlitwa osobista w sanktuarium Świętego Domku • Odpoczynek w rezydencji arcybiskupiej • Czuwanie modlitewne na błoniach Montorso w pobliżu sanktuarium

• 10 września

Poranna modlitwa w Świętym Domku - spotkanie z grupą 40 zakonnic klauzurowych • Msza św. koncelebrowana na zakończenie pielgrzymki młodzieży Europy i z okazji jubileuszu 700-lecia sanktuarium Świętego Domku • Spotkanie z grupą ojców kapucynów w bazylice loretańskiej • Spotkanie z dziećmi i rodzicami na placu przed bazyliką • Odlot helikopterem do Castel Gandolfo

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie spotkania

Europejska pielgrzymka młodzieży do Loreto, której hasło brzmiało: "Razem z Maryją ku Wielkiemu Jubileuszowi Roku 2000, aby wcielać Ewangelię w życie społeczeństw Europy", stała się okazją do czwartej pielgrzymki Ojca Świętego do Loreto (wcześniej Papież odwiedził sanktuarium Świętego Domku w 1979, 1985 i w 1994 r.). Wieczorem 9 IX Papież przewodniczył czuwaniu modlitewnemu, w którym uczestniczyło ok. 500 tys. młodych. Ojciec Święty modlił się wraz z nimi o pokój w Europie, szczególnie na Bałkanach. Zasadził również drzewo wawrzynowe jako znak pokoju i nadziei dla Europy i świata. Najważniejszym liturgicznym wydarzeniem spotkania była uroczysta msza św. odprawiona rankiem 10 IX na polach Montorso. "Przybywamy tutaj, aby prosić o dom dla człowieka współczesnego, dla rodzin na całym świecie: dla żyjących we własnej ojczyźnie i emigrantów, dla uchodźców i prześladowanych" - powiedział Papież w homilii. Po modlitwie Anioł Pański podziękował młodym za atmosferę radości i świadectwo wiary podczas spotkania, a kończąc swe rozważania poprosił młodzież, aby zawsze była zwiastunem pokoju. (FM)

15,19-20 sierpnia 2000 RZYM, XV ŚWIATOWY DZIEŃ MŁODZIEŻY

Przebieg spotkania

• 15 sierpnia

Otwarcie XV Światowego Dnia Młodzieży: spotkanie z młodzieżą włoską na placu przed Bazyliką Świętego Jana Chrzciciela na Lateranie, spotkanie z młodzieżą z całego świata na placu przed Bazyliką Świętego Piotra

• 19 sierpnia

Czuwanie modlitewne w Tor Vergata

• 20 sierpnia

Msza św. i modlitwa Anioł Pański w Tor Vergata - zakończenie XV Światowego Dnia Młodzieży

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie spotkania

W XV Światowym Dniu Młodzieży w Rzymie wzięło udział ponad 2 min dziewcząt i chłopców z całego świata. W przemówieniach wygłoszonych podczas spotkania Ojciec Święty wezwał młodzież do żywej wiary, apostolstwa, bezinteresownego daru z siebie, czystości i powołania do wyłącznej służby Bożej.

Otwarcie XV Światowego Dnia Młodzieży ze względu na wielki napływ pielgrzymów przebiegło w dwóch etapach. Najpierw Papież spotkał się młodymi Włochami na placu przed Bazyliką Świętego Jana Chrzciciela na Lateranie. W przemówieniu Ojciec Święty nawiązał do słów O Roma felix (O szczęśliwy Rzymie), wyrażając radość z tego, że do Wiecznego Miasta przybyły tysiące młodzieży włoskiej. "«Nie lękajcie się! Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi!» - powiedział Papież, przypominając słowa wypowiedziane w dniu inauguracji pontyfikatu 22 X 1978. - Otwórzcie swoje serca, swoje życie, swoje wątpliwości i trudności, swoje radości i uczucia na działanie Jego zbawczej mocy i pozwólcie Mu wejść do waszych serc. «Nie lękajcie się! Chrystus wie, co jest w człowieku! Tylko On to wie!»". Następnie Papież udał się papamobile na plac św. Piotra, gdzie oczekiwało na niego kilkaset tysięcy młodych ze 159 krajów świata.

Na wstępie drugiej części inauguracji Papież, przy ogromnym aplauzie młodych, wymienił wszystkie kontynenty i kraje. W przemówieniu podzielił się z młodzieżą osobistym świadectwem wiary. Opowiadając o domu rodzinnym, przeżyciach z czasów wojny i latach pracy w fabryce oraz o powołaniu kapłańskim, ukazał, "że droga wiary prowadzi przez wszystkie nasze życiowe doświadczenia. Bóg działa poprzez konkretne i osobiste przeżycia każdego z nas (...)" Wieczorem 19 VIII Ojciec Święty przewodniczył czuwaniu modlitewnemu na błoniach miasteczka uniwersyteckiego Tor Vergata. Po niemal czterdziestominutowym objeździe papamobile między sektorami, Papież wraz z reprezentantami wszystkich kontynentów przeszedł przez Bramę Wielkiego Jubileuszu, którą zbudowano specjalnie na to spotkanie. "Może od was Bóg nie zażąda przelania krwi - powiedział Papież do ponad 2-milionowej grupy młodych z całego świata - ale wierności Chrystusowi z pewnością tak! Wierności, której trzeba dochowywać każdego dnia (...). Droga Młodzieży! Czy trudno jest wierzyć w takim świecie? - mówił dalej Jan Paweł II. - Tak! Jest trudno. Nie należy tego ukrywać. Jest to trudne, ale z pomocą łaski jest to możliwe (...)".

Zakończeniem wielkiego święta młodych, a równocześnie Jubileuszu Młodzieży, była uroczysta msza św. sprawowana 20 VIII w Tor Vergata. Koncelebrowało ją z Ojcem Świętym 34 kardynałów, ok. 600 biskupów i ponad 6 tys. kapłanów. W homilii Papież zaapelował do młodych: "Powracając do domu, nie rozpraszajcie się. Umacniajcie i pogłębiajcie swoją przynależność do wspólnoty chrześcijańskiej, której jesteście częścią. Z Rzymu, z miasta Piotra i Pawła, Papież towarzyszy wam z miłością i parafrazując słowa św. Katarzyny ze Sieny - mówi wam: «Jeśli będziecie tym, czym macie być, zapalicie cały świat!»". Żegnając się z "Armią Wojtyły" - jak prasa nazwała młodzież przybyłą na spotkanie do Rzymu - Jan Paweł II podziękował organizatorom oraz zaprosił wszystkich młodych na kolejny Światowy Dzień Młodzieży w 2002 r. w Toronto. (FM)

24 stycznia 2002 ASYŻ, DZIEŃ MODLITWY O POKÓJ

Przebieg spotkania

• 24 stycznia

Powitanie na stacji kolejowej w Asyżu przez premiera Włoch Silvio Berlusconiego, bpa Sergio Gorettiego i władze miasta • Rozpoczęcie Dnia Modlitwy o Pokój (przemówienie przewodniczącego Papieskiej Rady ‘’Iustitia et Pax’’ kard. Francois Xaviera Nguyęn Van Thuâna, przemówienie powitalne Papieża) • Świadectwa o pokoju składane przez delegatów religii i wyznań • Przemówienie Papieża • Nabożeństwo ekumeniczne - modlitwa o pokój z przedstawicielami Kościołów i Wspólnot chrześcijańskich w dolnej Bazylice Świętego Franciszka • Wspólna agapa w refektarzu klasztornym • Spotkanie z premierem Włoch Silvio Berlusconim • Spotkanie z prezydentem Republiki Włoskiej Carlo Azeglio Ciampim i jego małżonką • Odczytanie deklaracji zobowiązującej do wspólnego działania na rzecz pokoju • Przemówienie pożegnalne na zakończenie Światowego Dnia Modlitwy o Pokój • Wizyta w bazylice św. Klary i Bazylice Matki Bożej Anielskiej • Spotkanie z siostrami klauzurowymi i wspólnotą braci franciszkanów • Odjazd specjalnym pociągiem do Watykanu

Charakterystyka i najważniejsze przesłanie spotkania

Kolejny Dzień Modlitw o Pokój, zwołany przez Papieża w Asyżu 24 I 2002, zgromadził na wspólnej modlitwie przedstawicieli 32 Kościołów i Wspólnot chrześcijańskich oraz 11 innych religii świata. Uczestnicy spotkania modlili się o pokój na świecie, zagrożony atakami terrorystycznymi i wojną. Ojciec Święty przyjechał do Asyżu razem z delegatami poszczególnych religii specjalnym pociągiem z Watykanu. Spotkanie odbyło się w obszernym namiocie mieszczącym ok. 2 tys. osób, zbudowanym na placu przed dolną Bazyliką Świętego Franciszka. Rozpoczęło się od przemówienia przewodniczącego Papieskiej Rady "Iustitia et Pax" kard. Francois Xaviera Nguyęn Van Thuâna. Następnie Ojciec Święty wygłosił przemówienie powitalne, w którym pozdrowił uczestników zgromadzenia i podziękował za przybycie na spotkanie do Asyżu. Papież podkreślił, że "przywołuje ono na myśl spotkanie z 1986 r. i jest niejako jego znaczącą kontynuacją. Cel pozostaje wciąż ten sam – modlitwa o pokój, będący przede wszystkim darem Boga, o który wciąż należy gorąco i z ufnością prosić". Kolejnym punktem spotkania były świadectwa o pokoju, które złożyło dwunastu delegatów największych religii świata. Następnie głos ponownie zabrał Papież, który m.in. powiedział: "Zgromadzeni w tym miejscu, raz jeszcze stwierdzamy, że ten, kto posługuje się religią, by szerzyć przemoc, przeczy jej najgłębszym i najbardziej autentycznym inspiracjom. A zatem wspólnoty religijne i poszczególni wyznawcy muszą stanowczo i radykalnie wyrazić swój sprzeciw wobec przemocy, wszelkiej przemocy, poczynając od tej, która kryje się pod maską religijności i posuwa się do użycia przenajświętszego imienia Boga, aby znieważyć człowieka. Zniewaga człowieka w rzeczywistości jest zniewagą samego Boga. Nie ma takiego celu religijnego, który mógłby usprawiedliwić stosowanie przemocy względem drugiego człowieka". Ojciec Święty poprosił młodych wszystkich religii, aby jak św. Franciszek z Asyżu "byli łagodnymi i odważnymi strażnikami prawdziwego pokoju, opartego na sprawiedliwości i przebaczeniu, prawdzie i miłosierdziu! Idźcie w przyszłość z wysoko podniesioną pochodnią pokoju. Świat potrzebuje jej światła!"- apelował Papież. Z "namiotu spotkania" poszczególne delegacje udały się do wyznaczonych sal, aby modlić się o dar pokoju na świecie, według tradycji każdej religii. Jan Paweł II modlił się wraz z przedstawicielami Kościołów chrześcijańskich w dolnej Bazylice Świętego Franciszka. Po nabożeństwie ekumenicznym uczestnicy spotkania zgromadzili się w refektarzu klasztornym na wspólnej agapie. Dzień Modlitwy o Pokój zakończył się odczytaniem deklaracji przez dwunastu przedstawicieli religii świata, w której przywódcy religijni zobowiązali się do wspólnego działania na rzecz pokoju. Końcowe słowa deklaracji wypowiedział Ojciec Święty: "Nigdy więcej nienawiści! Nigdy więcej wojny! Nigdy więcej terroryzmu! Niech każda religia w imię Boga obdarzy ziemię sprawiedliwością i pokojem, przebaczeniem i życiem, miłością!". Ostatnim akcentem spotkania było zapalenie lampek oliwnych i przekazanie sobie zmaku pokoju. (FM)