Pielgrzymka zagraniczna (35)
Treść hasła została przygotowana z wykorzystaniem treści publikacji (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
Trzydziesta piąta podróż apostolska (poza terytorium Watykanu i Włoch) odbyta przez Jana Pawła II w dniach 8 – 14 czerwca 1987 r. Celem były odwiedziny Polski. Była to trzecia pielgrzymka Ojca Świętego do Ojczyzny.
Spis treści
Przebieg pielgrzymki
8 – 14 czerwca 1987 POLSKA
Cel pielgrzymki
Udział w II Krajowym Kongresie Eucharystycznym. Beatyfikacja sług Bożych: Karoliny Kózkówny i bpa Michała Kozala. Okazanie solidarności z walczącym o niepodległość narodem polskim („Jestem z Wami").
Przebieg wizyty w Polsce
- 8 czerwca
WARSZAWA: Lotnisko Okęcie, powitanie przez Przewodniczącego Rady Państwa, gen. Wojciecha Jaruzelskiego, prymasa Józefa Glempa, przedstawicieli rządu i Episkopatu • Katedra - nawiedzenie grobu Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego, spotkanie z zakonnicami klauzurowymi • Spotkanie z Polską Radą Ekumeniczną • Zamek Królewski -spotkanie z gen. Wojciechem Jaruzelskim • Kościół Wszystkich Świętych - msza św. na rozpoczęcie II Krajowego Kongresu Eucharystycznego
- 9 czerwca
LUBLIN: Majdanek - odwiedziny byłego obozu koncentracyjnego. Cicha modlitwa • Nawiedzenie katedry • Katolicki Uniwersytet Lubelski – spotkanie z profesorami i studentami połączone z Liturgią Słowa • Dzielnica Czuby – msza św. połączona z udziałem święceń kapłańskich.
TARNÓW: Spotkanie z młodzieżą
- 10 czerwca
TARNÓW: Spotkanie z wiernymi • Osiedle Jasna II – msza ś. beatyfikacyjna Karoliny Kózkówny • Nieszpory eucharystyczne przed katedrą. Spotkanie z duchowieństwem i zakonnikami
KRAKÓW: Błonia – nieszpory. Na ołtarzu umieszczono obraz matki Bożej Kalwaryjskiej, którą Jan Paweł II udekorował złotą różą papieską • Katedra na Wawelu – msz św. przed ołtarzem Cudownego Krzyża, w którym zostały umieszczone relikwie bł. Jadwigi Królowej
- 11 czerwca
KRAKÓW: Kuria metropolitarna – spotkanie z przyjaciółmi i znajomymi z dawnych lat • Cmentarz Rakowicki – nawiedziny grobu rodzinnego
SZCZECIN: Jasne Błonia – masz św. dla rodzin. Koronacja figury matki Bożej Fatimskiej • Udział w uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod budowę gmachu Wyższego Seminarium Duchownego • Spotkanie z alumnami seminariów duchownych • Katedra – spotkanie z alumnami, księżmi, zakonnikami i zakonnicami
GDYNIA: Spotkanie z ludźmi morza. Liturgia Słowa
- 12 czerwca
GDAŃSK: Westerplatte - spotkanie z młodzieżą. Liturgia Słowa • Bazylika Mariacka - spotkanie z chorymi. Liturgia Słowa • Modlitwa przed Pomnikiem Stoczniowców poległych w 1970 r. • Spotkanie z Lechem Wałęsą • Zaspa - msza św. dla przedstawicieli świata pracy. Koronacja obrazu Matki Bożej z sanktuarium w Trąbkach Wielkich
CZĘSTOCHOWA JASNA GÓRA: Apel Jasnogórski
- 13 czerwca
CZĘSTOCHOWA JASNA GÓRA: Kaplica Cudownego Obrazu - msza św. • Spotkanie z paulinami i pielgrzymami ŁÓDŹ: Lotnisko Lublinek - msza Św., podczas której 1,5 tys. dzieci przystąpiło do I Komunii św. (część z nich otrzymało Sakrament z rąk Jana Pawła II) • Katedra - spotkanie z przedstawicielami świata nauki i kultury • Łódzkie Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Uniontex" - spotkanie z włókniarkami
WARSZAWA: Kościół św. Krzyża - spotkanie z przedstawicielami świata kultury
- 14 czerwca
WARSZAWA: Kościół św. Stanisława - nawiedziny grobu ks. Jerzego Popiełuszki • Spotkanie z przedstawicielami społeczności żydowskiej • Plac Defilad - msza św. beatyfikacyjna bpa Michała Kozala, stanowiąca zakończenie II Krajowego Kongresu Eucharystycznego. Podczas mszy św. stu misjonarzy i misjonarek otrzymało od Ojca Świętego krzyże misyjne • Procesja eucharystyczna ulicami: Marszałkowską, Królewską, Krakowskim Przedmieściem do Placu Zamkowego • Spotkanie z przedstawicielami Konferencji Episkopatu Polski • Spotkanie z gen. Wojciechem Jaruzelskim • Lotnisko Okęcie - uroczystość pożegnania
Charakterystyka i najważniejsze przesłanie pielrzymki
Poszczególne etapy pielgrzymki Papież potraktował jako stacje II Krajowego Kongresu Eucharystycznego. Rozważania we wszystkich homiliach Ojciec Święty poświęcił przede wszystkim Eucharystii. Podczas rozpoczęcia Kongresu wskazywał m.in., że «polska droga» do Eucharystii prowadzi przez Maryję. Od poprzednich pielgrzymek trzecia wizyta w Polsce różniła się tym, że Ojciec Święty spotykał się znacznie częściej z przedstawicielami określonych środowisk społecznych - od świata pracy, ludzi morza i rolników po świat kultury i nauki. Jak zwykle wielką wagę przywiązywał do kontaktów z młodzieżą, dziećmi, rodzinami. Istotnym celem tej pielgrzymki była również chęć przebywania razem z rodakami w chwilach ciężkiej próby. Już w przemówieniu powitalnym na Okęciu Jan Paweł II mówił: Na tej polskiej ziemi (...) żyje naród, który jest moim narodem. Żyją ludzie, którzy wyrastają z tego samego dziejowego pnia, z którego i mnie dane było wyrosnąć. W tym momencie pragnę rozszerzyć moje serce tak, jak tylko mnie stać, ażeby tych wszystkich ludzi żyjących na mojej ojczystej ziemi ogarnąć nowym zrywem jednoczącej miłości. (...) Na szlaku mojej pielgrzymki będę się starał służyć mojemu narodowi - służyć ludziom, moim rodakom, braciom i siostrom. Proszę wszystkich o przyjęcie mojej pasterskiej posługi.
W przemówieniu do przedstawicieli władz wygłoszonym na Zamku Królewskim apelował o przywrócenie społeczeństwu pełnych swobód. Mówił wtedy m.in.: Przestroga ta [dotycząca grozy II wojny światowej] znalazła swoje echo w świadomości ludów, zwłaszcza tych, które doznały na sobie w sposób szczególny okrucieństw wojny - a wśród nich naród polski znajduje się z pewnością na jednym z miejsc czołowych. Jeśli dziś o tym wspominam, to także w tym celu, aby raz jeszcze podkreślić ten wielki - w pewnym sensie - ogólnoludzki zryw sumień, który wyraził się w Karcie Praw Człowieka (…). Wymowa Karty Praw Człowieka jest jednoznaczna. Jeśli chcecie zachować pokój, pamiętajcie o człowieku. Pamiętajcie o jego prawach, które są niezbywalne, bo wynikają z samego człowieczeństwa każdej ludzkiej osoby. Pamiętajcie między innymi o jego prawie do wolności religijnej, stowarzyszania się i wypowiadania swoich poglądów. Pamiętajcie o jego godności, w której muszą się spotykać poczynania wszystkich społeczeństw i społeczności. Wtedy bowiem wszystkie one: społeczności, społeczeństwa, narody, państwa, żyją pełnym autentycznym ludzkim życiem, kiedy godność człowieka, każdego człowieka, nie przestaje ukierunkowywać od samych podstaw ich bytowania i działalności. Wszelkie naruszenie i nieposzanowanie praw człowieka stanowi zagrożenie dla pokoju. I dalej nawiązywał już bezpośrednio do sytuacji w Polsce: Przemawiając dzisiaj na Zamku Królewskim w Warszawie, mam przed oczami duszy całe dzieje Ojczyzny, jakże często naznaczone stygmatem wojny i zniszczenia. Te doświadczenia dziejowe, a zwłaszcza doświadczenia ostatniej wojny, stanowią dla nas szczególne wyzwanie, aby podejmować «walkę o pokój», również w naszym własnym domu. Czy możemy to zrobić inaczej, niż sięgając do Karty Praw Człowieka? Przecież pokój jest zawsze, między narodami i w łonie społeczeństwa, w pośrodku narodów - dojrzałym owocem sprawiedliwości społecznej: opus iustitiae pax. Więc trzeba zaczynać od społeczeństwa. Od ludzi - od tych ludzi, którzy stanowią Polskę drugiej połowy dwudziestego wieku. (...) Każdy z tych ludzi ma swoją osobową godność, ma prawa tej godności odpowiadające. W imię tej godności słusznie każdy i wszyscy dążą do tego, aby być nie tylko przedmiotem nadrzędnego działania władzy, instytucji życia państwowego - ale być podmiotem. A być podmiotem to znaczy uczestniczyć w stanowieniu o «pospolitej rzeczy» wszystkich Polaków. Tylko wówczas naród żyje autentycznie własnym życiem, gdy w całej organizacji życia państwowego stwierdza swoją podmiotowość. Stwierdza, że jest gospodarzem w swoim domu. Że współstanowi przez swoją pracę, przez swój wkład (...). O te właśnie «motywy życia i nadziei» nieustannie modlę się dla mojej Ojczyzny, dla narodu, którego głęboko czuję się synem.
Dla podkreślenia solidarności z narodem Jan Paweł II modlił się przy grobie ks. Jerzego Popiełuszki i przy Pomniku Stoczniowców. W Gdyni i Gdańsku wiele uwagi poświęcił problemowi godnej pracy i wysiłkowi, jaki podjęto tu, by ludzkiej pracy przywrócić jej pełny wymiar osobowy i społeczny (...). Niech ten dzień pozostanie dniem naszej wspólnej modlitwy za ludzką pracę w Polsce, za solidarność, za wszystkie sprawy, które są tak ważne dla was, ludzi pracy, (...) dla całego społeczeństwa, dla całej naszej Ojczyzny, które stanowią motywy nadziei (...). Codziennie się modlę za moją Ojczyznę i modlę się za ludzi pracy, i modlę się za to szczególne, wielkie dziedzictwo polskiej «Solidarności».
W homilii na Westerplatte Papież mówił do młodzieży m.in.: Przyszłość Polski zależy od was i musi od was zależeć. To jest nasza Ojczyzna - to jest nasze «być» i nasze «mieć». I nic nie może pozbawić nas prawa, ażeby przyszłość tego naszego «być» i ;«mieć» zależała od nas. Trasa pielgrzymki, która objęła ośrodki dotychczas „niedostępne" dla Ojca Świętego (szczególnie Wybrzeże), w jakimś stopniu zapowiadała już nieodległe zmiany polityczne w Polsce. (AJ)
Źródła
Bibliografia
- (red.) Antoni Jackowski, Izabela Sołjan, "Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II", Wyd. WAM, Kraków 2005, s. 476, 485-488
- Jan Paweł II, Dzieła zebrane, Wydawnictwo M, Kraków 2006, t. IX, s. 293-427.
- Insegnamenti di Giovanni Paolo II, Libreria Editrice Vaticana, Rzym xxx, t.X,2, s.2027-2247
